بررسی ابعاد حقوقی ترور سردار سلیمانی از منظر حقوق بین‌الملل
در مورد ترور سردار سلیمانی عامل ترور به عنوان یکی از مدعیان نفی خشونت وترور، انجام عمل تروریستی را در حداعلای خود آن هم با نقض حاکمیت کشور ثالث وبا استفاده از نیروی قهریه( پهپاد) و در شرایط غیر جنگی و بانقض صریح کنوانسیون‌های کشورهای عضو مرتکب گردیده است.
بی‌شک پدیده مذموم تروریست از منظر قواعد حاکم بر حقوق بین‌الملل دارای تعاریف متفاوتی در بین کشورهای جامعه جهانی دارد و اما دو گرایش کلی در نزد اعضای سازمان ملل از این پدیده برداشت می‌گردد یک گرایش که غالب به شمار می‌آید و عمدتاً از سوی کشورهای غربی تعبیر و تلاش می‌شود هر نوع تحرک خشونت‌آمیز علیه نظام‌های سیاسی و قدرت‌های حاکم در سرزمین‌های مختلف در جهان امروز را بدون توجه به علل و انگیزه و مبانی اعتقادی و ریشه‌های آن را در این غالب محکوم سازند و همه آن‌ها را مصداق فعالیت تروریستی تلقی کنند درحالی‌که گرایش دیگری نیز که معمولاً از آن برداشت می‌گردد این است که ضمن مذموم دانستن هرگونه اعمال خشونت می‌کوشد مبارزه جنبش‌های استقلال‌طلبانه مبارزه با افراطی‌گری و تبعیض نژادی را از تحرکات تروریستی متمایز سازد.
معمولاً این گرایش عمدتاً از سوی کشورهای جنوب به‌خصوص اعضای سازمان کنفرانس اسلامی دنبال می‌گردد که این امر ناشی از آموزه‌های دینی اعتقادی و باورهای اجتماعی و اخلاقی میباشد و به‌طورکلی در هر دو گرایش تروریست و اقدام تروریستی نکوهیده قلمداد شده است و کشورهای عضو سازمان ملل نیز نمی‌توانند هرکدام تعریف خاصی به‌منظور اجرای اهداف خود به‌مانند اقدام غیرقانونی ایالات‌متحده آمریکا نمایند.
در اینجا می‌خواهیم به بررسی ابعاد حقوقی جنایت ارتکابی توسط ایالات‌متحده آمریکا در به شهادت رساندن عزیزانمان بپردازیم با نگاهی به ابعاد این فاجعه از منظره قواعد بین‌الملل و منشور سازمان ملل ایالات‌متحده آمریکا با نقض قوانین و مقررات بین‌المللی حاکم بر روابط دولت‌ها تنها اقدام به ارتکاب عمل تروریستی گردیده بلکه در لابه‌لای این اقدام و درواقع جهت رسیدن به اهداف غیرقانونی مرتکب نقض آشکار قوانین و مقررات بین‌المللی ازجمله نقض حاکمیت سرزمینی دولت عراق همچنین قوانین مربوط به حقوق بشر نیز گردیده است.
موضوع مهم‌تری که باید به آن اشاره‌کنیم به‌عنوان اولین و بدیهی‌ترین حقوق یک کشور نقض حاکمیت کشوری در جهت ارتکاب به جرم بین‌المللی هست چراکه بهتر می‌دانیم جدا از موضوع نتیجه عدم نتیجه به اقدام مجرمانه کشوری در یک کشور دیگر بحث نقض حاکمیت خود اولین جرمی که کشور دولت ایالات‌متحده آمریکا با آن مرتکب گردیده که این امر یکی از اصول مسلم پذیرفته‌شده در حقوق بین‌الملل در جهت احترام به حاکمیت کشورها میباشد که این نقض حاکمیت قطعاً تبعاتی برای خود کشور ناقض و کشوری که در آن حاکمیت نقض می‌گردد و یا کشور ثالث خواهد بود که در اقدام تروریستی ارتکاب یافته توسط ایالات‌متحده آمریکا، این موضوع کاملاً مبرهن میباشد.
پس‌ازاین موضوع نوبت به اقدام ایالات‌متحده آمریکا در ارتکاب بین جرم بین‌المللی باید پرداخت با توجه به تعریفی که از ترور بیان شد ملاحظه می‌گردد که اقدام آمریکا در ارتکاب به جنایت مذکور حتی در محدودیت تعریف خود تروریست نیز نمی‌گنجد چراکه لازمه اقدام تروریستی توسط آمریکا وجود درگیری فیزیکی بین دولت متخاصم و دولت یا فرد قربانی است که این موضوع فاقد شرکت مذکور بوده و مهم‌تر از آن در مانحن فیه قربانی ترور یکی از مهره‌های کلیدی برای جلوگیری از هرگونه عملیات تروریستی بوده و خود آمریکا به‌عنوان عامل ترور در واقف به این امر بوده است و به‌صرف رسیدن به آنچه را که منافع خود می‌داند اقدام به ارتکاب عمل ترور گردیده است.
مطلب مهم دیگری که می‌بایست به آن اشاره کرد نحوه انجام ترور توسط عامل آن است در قواعد بین‌الملل استفاده از پهباد و دیگر ابزارهای برای ترور به‌هیچ‌عنوان پذیرفته نیست چراکه نیروی قهریه و کشنده زمان می‌تواند مورداستفاده قرار گیرد که استفاده از آن برای دفاع در برابر تهدیدات حیاتی و کاملاً ضروری بوده باشد این در حالی است که ایالات‌متحده آمریکا حتی در نحوه ارتکاب جرم آن‌هم نسبت به فردی که بیشترین سهم مبارزه با پدیده شوم تروریسم را به‌ویژه در از بین بردن داعش داشته مرتکب گردیده است.
با نگاهی به مقررات و قوانین بین‌الملل ملاحظه می‌گردد که تعهدات کشورها در موضوع تروریسم برابر کنوانسیون‌های بین‌المللی ازجمله کنوانسیون توکیو سال ۱۹۶۳ و همچنین کنوانسیون لاهه (۱۹۷۰) و کنوانسیون مونترال( ۱۹۷۱) ونیز حتی در کنوانسیون‌های خود ایالات‌متحده آمریکا ازجمله کنوانسیون نیویورک( ۱۹۷۹) و همچنین( ۱۹۹۷) در خصوص موضوع انجام اعمال تروریستی که منجر به رعب و وحشت می‌گردد پذیرفته‌شده و همچنین هر بمب‌گذاری و یا هرگونه عملیات تروریستی را نیز ممنوع اعلام کرده تا حدی که بر اساس کنوانسیون بین‌المللی نیویورک سال ۱۹۹۹ هرگونه اقدام تروریستی توسط همان کشور منع شده است تا آنجایی که ایالات‌متحده بر اساس کنوانسیون مونترال( ۱۹۸۸) هرگونه توسل به اقدامات تروریستی در فرودگاه‌های بین‌المللی غیرنظامی را ممنوع اعلام کرده که متأسفانه در موضوع ترور سردار سلیمانی ملاحظه می‌گردد که خود عامل ترور به‌عنوان تروریست که بنا به فرموده امام خمینی( ره) که آمریکا را ذاتاً تروریست از نوع تروریست دولتی و جهانی و در راس تروریست‌های جهان می‌دانستند ضمن ارتکاب به جنایت مذکور کوچک‌ترین وقعی نسبت به قوانین و مقررات حاکم نهادهای بین‌المللی و یا سازمان ملل ننهاد و مرتکب جنایتی گردیده که مسئولیت و تبعات ناشی از پاسخ آن را به هر شکل ممکن توسط جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان قربانی این عمل شوم متحمل گردد.
مصطفي علیمحمدی، وکیل مرکز وکلا زنجان
منبع روزنامه زنگان امروز
