آييننامه قانون ابطال اسناد فروش رقبات، آب و اراضي موقوفه مصوب ۷/۹/۱۳۶۳ هیئتوزیران
ماده ۶ ـ (اصلاحی ۲/۸/۱۳۸۰) پس از انجام موارد مندرج در بندهاي (الف) و (ب) ماده (۵)، ادارات اوقاف نسبت به موقوفات تصرفشده و متوليان نسبت به موقوفات تحت توليت خود مطابق مفاد اين آییننامه با متصرفان و زارعان، سند اجاره تنظيم مینمایند. مبلغ اجارهبها متناسب با مورد اجاره و با رعايت ارزش حقوق اكتسابي متصرفان و زارعان طبق نظر كارشناس رسمي يا خبره محلي تعيين میشود.
ماده ۷ – كليه اعياني و مستحدثاتي كه زارعين صاحب نسق شخصاً احداث نموده باشند با توجه به مدارک و اسناد مثبته و همچنين تأييد معتمدين محل متعلق به زارعين مزبور خواهد بود و سند اجاره نسبت به عرصه به آنان تنظيم خواهد شد.
تبصره ۳ – كليه مستحدثاتي كه در دهات و مزارع موقوفه توسط خوشنشینها و يا اشخاص غير احداثشده و با تأييد معتمدين محل اعيان متعلق به آنان شناختهشده باشد سند اجاره بر اساس نظر كارشناس رسمي يا خبره محلي منحصراً در مورد عرصه مستحدثات با صاحبان اعيان تنظيم خواهد شد.
تبصره ۴ (الحاقی ۲/۸/۱۳۸۰) بهمنظور ترویج فرهنگ احياء و بهرهوری از موقوفات و تشويق زارعان به ادامه كشت و زرع بر روی اراضي موقوفه و تسهيل عمليات زراعي آنان، بانکها و ساير مؤسسات مالي ـ اعتباري، با رعايت مقررات مربوط ترتيبي اتخاذ نمايند تا تسهيلات مالي لازم به زارعان صاحب نسق موقوفات اعطاء گردد. بهنحویکه اعطاي تسهيلات بانكي به اين زارعان بدو ن توثيق و ترهين عرصه و صرفاً با استفاده از سند اعياني، اخذ سفته، تضمینهای زنجیرهای زارعان از يكديگر و يا توثيق منافع واگذارشده از طريق اجاره و حقوق مكتسبه مترتب بر آن امکانپذیر باشد.
در مواردي كه بانکها بابت تسهيلات اعطايي به زارعان با توثيق سند اعياني و حقوق مكتسبه نظر به تأمین مطالبات لا وصول خود از محل منفعت اعياني و حقوق مكتسبه مرتبط با اراضي موقوفه داشته باشند، ادارات اوقاف و متوليان، بانکها و مؤسسات اعتباري يا اشخاصي كه توسط آنان معرفي میشوند را در اسناد اجاره جايگزين زارع بدهكار مینمایند.
تبصره ۵ (الحاقی ۲/۸/۱۳۸۰) بهمنظور رفاه زارعان صاحب نسق و فراهم نمودن زمينه فعاليت بيشتر در اراضي موقوفه، ادارات اوقاف و امور خيريه و متوليان حسب مورد، مدت اجاره زارعان را ده سال معين مینمایند و در ضمن عقد اجاره شرط نمايند كه در پايان مدت مزبور عقد اجاره با زارع مزبور و يا قائممقام قانوني وي بر اساس اجاره بهايي كه با نظر كارشناس رسمي و يا خبره محلي با در نظر گرفتن حقوق مكتسبه زارع تعيين میگردد، تجديد خواهد شد. در موارد خاص آنگاهکه مصلحت وقف يا شرايط خاص ديگر اقتضا نكند افزايش مدت اجاره موقوفه براي بيش از ده سال با جلب نظر رياست سازمان اوقاف و امور خيريه امکانپذیر میباشد.
ماده ۹ – ميزان مالالاجاره اراضي زراعتي با توجه به فرمها و اسناد اجاره كه طبق ماده ۸ آییننامه اصلاحات ارضي مصوب ۱۳/۵/۴۳ تنظيم گرديده است با نظر كارشناس رسمي يا خبره محلي تعيين و اسناد اجاره تنظيم خواهد شد بديهي است در مواقع لزوم كارشناس يا خبره محلي مذكور براي تعيين مالالاجاره میتواند از دهات و مزارع مجاور مشابه كه قبلاً تعيين اجارهشده استفاده نمايد.