آیین‌نامه اجرايي ماده (۸) قانون تشكيل صندوق حمايت وكلا و كارگشايان دادگستري مصوب ۱۳۷۷/۵/۱۲ هیئت‌وزیران
فصل اول ـ نرخ و نحوه وصول آن
ماده ۱ ـ (اصلاحي ۲۲/۴/۱۳۷۹) وكلا و كارگشايان دادگستري و كانون وكلاي دادگستري كه در اين آیین‌نامه به ترتيب (بیمه‌شده) و (كانون) ناميده می‌شوند با رعايت تبصره ماده (۱) قانون به مأخذ ارقام مذكور در ماده (۲) اين آیین‌نامه مكلف به پرداخت حق بيمه ماهانه زير هستند:
الف ـ سهم بیمه‌شده هشت درصد.
ب ـ سهم كانون چهار درصد.
ماده ۲ ـ (اصلاحي ۵/۳/۱۳۹۲) درآمد مأخذ محاسبه حق بيمه موضوع اين آیین‌نامه به‌عنوان پايه براي سال اول اشتغال به وكالت وكلاي پايه دو و سه و كارگشايان (۱) برابر و براي وكلاي پایه‌یک (۲/۱) برابر حداقل حقوق و فوق‌العاده‌های مستمر مشمولين قانون مديريت خدمات كشوري در هرسال خواهد بود كه به ازاي هرسال اشتغال به وكالت ده درصد (۱۰%) مبلغ پايه به هر گروه به‌عنوان اضافه سالانه به مبلغ پايه آن گروه اضافه می‌شود
تبصره ـ درآمد مأخذ محاسبه حق بيمه وكلاي پايه دو معادل (۸۰) درصد و وكلاي پايه سه و كارگشايان معادل (۷۰) درصد وكلاي پایه‌یک است.
ماده ۳ ـ صندوق مكلف است نام بیمه‌شدگان را با ذكر درآمد مأخذ محاسبه حق بيمه آن‌ها در دفتري به نام دفتر ثبت حمايت درج كند.
ماده ۴ ـ دفترچه خاصي كه براي سي سال تنظيم می‌شود به بیمه‌شده تسليم می‌شود تا پرداخت‌های مربوط به‌حق بيمه در آن ثبت شود.
ماده ۵ ـ حق بيمه سهم بیمه‌شده حداقل هر سه ماه یک‌بار بايد به‌حساب صندوق نزد يكي از بانک‌های معرفی‌شده به‌وسیله صندوق واريز و فيش آن براي ثبت در دفتر ثبت حمايت تسليم صندوق شود. تجديد پروانه وكالت بیمه‌شده موكول به ارائه مفاصا حساب پرداخت حق بيمه سال يا سال‌های قبل است.
تبصره ۱ ـ در صورت تأخير در پرداخت حق بيمه، سهم بیمه‌شده در مدت معوق به ده درصد مأخذ وصول حق بيمه محاسبه و دريافت خواهد شد.
تبصره ۲ – حق بيمه سهم کانون‌ها هر دو ماه یک‌بار از طرف صندوق تعيين و به کانون‌ها اعلام خواهد شد، کانون‌ها مکلف‌اند حداكثر ظرف يك ماه مبالغ اعلام‌شده را به‌حساب صندوق واريز نمايند.
فصل دوم ـ تعهدات صندوق
ماده ۶ ـ صندوق عهده‌دار انجام تعهدات زير طبق مقررات اين آیین‌نامه است.
الف ـ پرداخت مستمري بازنشستگي
ب ـ پرداخت مستمري ازکارافتادگی دائم يا موقت
ج ـ پرداخت مستمري بازماندگان
بخش اول ـ مستمري بازنشستگي
ماده ۷ ـ (اصلاحي ۵/۳/۱۳۹۲) بیمه‌شده می‌تواند در صورت حائز بودن شرايط مندرج در ماده (۱۵) قانون و پرداخت حداقل ده (۱۰) سال حق بيمه دوران وكالت، از مستمري بازنشستگي استفاده كند.
ماده ۸ ـ (اصلاحي ۵/۳/۱۳۹۲) مبلغ مستمري بازنشستگي عبارت است از یک‌سی‌ام متوسط درآمد آخرين دو سال پرداخت حق بيمه ضربدر سال‌های پرداخت حق بيمه مشروط بر اينكه اين مبلغ از صد در صد متوسط مذكور تجاوز نكند.
بخش دوم ـ مستمري ازکارافتادگی كلي
ماده ۹ ـ بیمه‌شدگانی كه در دوره اشتغال براثر ابتلا به بيماري يا وقوع حوادث دچار ضايعات جسمي يا روحي شده و نتوانند به كار خود ادامه دهند با رعايت شرايط زير مستمري ازکارافتادگی دريافت می‌دارند:
الف ـ داشتن حداقل يك سال سابقه پرداخت حق بيمه متضمن حق بيمه نود (۹۰) روز در آخرين سال قبل ازكارافتادگي.
ب ـ به تشخيص كميسيون پزشكي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي بيش از ۳/۲ توانايي جسمي يا روحي خود را براي كار ازدست‌داده باشند.
ماده ۱۰ ـ ميزان مستمري ازکارافتادگی كلي عبارت است از یک‌سی‌ام متوسط درآمد مأخذ احتساب حق بيمه ظرف آخرين دو سال پرداخت حق بيمه ضربدر سال‌های پرداخت حق بيمه مشروط بر این‌که اين مبلغ از هشتاد درصد متوسط مذكور بيشتر نباشد.
تبصره ۱ ـ بیمه‌شدگانی كه كفالت مخارج همسر يا فرزند يا پدر و مادر واجد شرايط خود را بر عهده‌دارند به ازاي هر يك از افراد تحت تكفل پنج درصد متوسط مأخذ احتساب مستمري را اضافه دريافت خواهند داشت مشروط بر اينكه جمع اضافات از بیست درصد مبلغ مذكور تجاوز نكند و درهرحال جمع مستمري و اضافات نيز از هشتاد درصد متوسط درآمد مذكور در اين ماده متجاوز نباشد.
تبصره ۲ ـ درصورتی‌که سال‌های پرداخت حق بيمه كمتر از دو سال باشد متوسط درآمد مدتي كه حق بيمه پرداخت كرده است محاسبه و مأخذ احتساب مستمري ازکارافتادگی خواهد بود.
ماده ۱۱ ـ مستمري ازکارافتادگی در صورت زوال موجبات عدم توانايي براي اشتغال به تشخيص كميسيون پزشكي موضوع‌بند «ب» ماده (۹) اين آیین‌نامه قطع خواهد شد.
بخش سوم ـ مستمري بازماندگان
ماده ۱۲ (اصلاحي ۵/۳/۱۳۹۲)- در صورت فوت بیمه‌شده بازنشسته يا ازکارافتاده، همچنين در صورت فوت بیمه‌شده‌ای كه حق بيمه يك سال، متضمن پرداخت حق بيمه نود روز در آخرين سال حيات را پرداخته باشد بازماندگان وي (همسر، فرزندان، پدر يا مادر او درصورتی‌که واجد شرايط مذكور در ماده (۲۰) اين آیین‌نامه باشند) استحقاق دريافت صد در صد مستمري استحقاقي او را به‌عنوان مستمري بازماندگان خواهند داشت.
تبصره ـ منظور از مستمري استحقاقي بیمه‌شده متوفي مستمري حين فوت اوست، در مورد بیمه‌شدگانی كه در اثر هر نوع حادثه يا بيماري و قبل از برقراري مستمري فوت شوند، مستمري استحقاقي عبارت است ازکارافتادگی كه طبق اين آیین‌نامه قابل احتساب و پرداخت است.
ماده ۱۳ ـ (اصلاحي ۵/۳/۱۳۹۲) حق مستمري هر يك از بازماندگان بیمه‌شده متوفي به شرح زير است.
الف ـ ميزان مستمري همسر بیمه‌شده متوفي (۵۰%) مستمري استحقاقي متوفي است و در صورت تعدد همسر دائم ميزان مذكور به‌تساوی بين آن‌ها تقسيم می‌شود.
ب ـ ميزان مستمري فرزندان بیمه‌شده متوفي معادل (۲۵%) مستمري استحقاقي بیمه‌شده است. درصورتی‌که هیچ‌یک از پدر و مادر در قيد حيات نباشند سهم فرزندان (۵۰%) است كه به نسبت مساوي بين فرزندان تقسيم می‌شود به‌هرحال بازمانده يا بازماندگان متوفي از صد در صد مستمري متوفي استفاده خواهند كرد و بيش از صد درصد ممنوع خواهد بود.
ج ـ ميزان مستمري هر يك از پدر و مادر بیمه‌شده متوفي معادل بيست درصد مستمري استحقاقي است.
تبصره ـ مجموع مستمري بازماندگان بیمه‌شده متوفي نبايد از چهارپنجم مستمري استحقاقي متوفي تجاوز كند و درصورتی‌که از اين ميزان تجاوز كند سهم هر يك از بازماندگان به نسبت تقليل داده می‌شود و در اين صورت اگر يكي از مستمری‌بگیران فوت يا فاقد شرايط دريافت مستمري شود سهم بقيه آنان با توجه به تقسیم‌بندی مذكور در اين ماده افزايش می‌یابد.
فصل سوم ـ احتساب سوابق
ماده ۱۴ ـ بیمه‌شده می‌تواند با رعايت ماده (۱۴) قانون و رعايت ماده (۲) اين آیین‌نامه حداكثر بيست سال از سوابق قبل از تاريخ تصويب اين آیین‌نامه را به ترتيب مذكور در اين فصل جزو سوابق لازم به‌منظور احتساب و دريافت مستمري ازکارافتادگی، فوت و حقوق بازنشستگي مورد احتساب قرار دهد:
ـ سال‌های كارآموزي و وكالت قبل از فروردین‌ماه سال تصويب اين آیین‌نامه كه پروانه خود را تمبر كرده باشد.
ـ سوابق خدمت رسمي ثابت يا عناوين مشابه دولت.
ـ سوابق خدمت قضايي.
ـ مدت خدمت وظيفه عمومي.
تبصره ۱ ـ سوابق مذكور در فوق هنگامي محاسبه خواهد شد كه حق بيمه مربوط طبق مقررات اين آیین‌نامه به صندوق پرداخت‌شده باشد.
تبصره ۲ ـ (اصلاحي ۹/۱۰/۱۳۹۴) بیمه‌شدگانی كه تمايل به احتساب سوابق خود به شرح اين ماده را دارند، بايد ظرف چهارده ماه از تاريخ لازم‌الاجرا شدن اين اصلاحيه و يا اخذ پروانه وكالت چنانچه مؤخر بر تاريخ لازم‌الاجرا شدن اين تصویب‌نامه باشد، به صندوق مراجعه و توافقنامه لازم را با صندوق امضاء كنند.
تبصره ۳ ـ در مورد سابقه بیمه‌شدگان جانباز و آزاده طبق قوانين مربوط به جانبازان و آزادگان عمل می‌شود.
ماده ۱۵ ـ حق بيمه سابقه بیمه‌شده عبارت از دوازده درصد مبلغ مأخذ درآمد ماهانه موضوع ماده (۲) اين آیین‌نامه و تبصره آن میباشد.
تبصره ـ پرداختی‌های هر بیمه‌شده طبق مقررات آیین‌نامه تعاون ـ مصوب ۱۳۴۱ ـ از مبلغ محاسبه‌شده در ماده فوق كسر و بقيه را بیمه‌شده می‌تواند با توافق صندوق به اقساط پنج سال پرداخت كند. اولين قسط در موقع تنظيم موافقت‌نامه پرداخت می‌شود.
ماده ۱۶ ـ درصورتی‌که بیمه‌شده موضوع ماده (۱۴) اين آیین‌نامه ازکارافتاده يا فوت شود صندوق متناسب با اقساط پرداخت‌شده حق بيمه در مقابل او يا بازماندگان وي متعهد است چنانچه بیمه‌شده يا بازماندگان مذكور اقساط باقی‌مانده را کلاً به صندوق پرداخت نمايند يا موافقت كنند كه اقساط بدهي حق بيمه از مستمري كسر شود در اين صورت از مستمري استحقاقي كامل استفاده خواهد كرد.
فصل چهارم ـ نحوه بهره‌برداری از وجوه صندوق
ماده ۱۷ ـ صندوق بايد وجوه صندوق را (دریافتی‌ها پس از كسر پرداختی‌ها) از طريق توديع سپرده نزد بانک‌های ايراني يا خريد اوراق مشاركت نگهداري و بهره‌برداری كند.
تبصره ـ صندوق می‌تواند حداكثر تا (۴۰%) مبلغ فوق خود را با تصويب هیئت‌مدیره كانون وكلاي دادگستري محل به‌عنوان تسهيلات ساخت يا خريد محل سكونت و دفتر طبق شرايط مورد عمل بانک‌های كشور در اختيار وكلاي دادگستري كه حداقل (۳) سال سابقه پرداخت حق بيمه داشته باشند قرار دهد.
فصل پنجم – سایر مقررات
ماده ۱۸ ـ حداقل حقوق بازنشستگي و مستمري ازکارافتادگی و فوت با حداقل مصوب دولت در هرسال برابر است.
ماده ۱۹ – همسر، فرزندان و پدر و مادر بیمه‌شده با رعايت شرايط زير ازلحاظ تبصره (۱) ماده (۱۰) و ماده (۱۲) اين آیین‌نامه واجد شرايط شناخته می‌شوند.
۱ ـ همسر بیمه‌شده متوفي مادامی‌که شوهر اختيار نكرده است.
۲ ـ شوهر بیمه‌شده مشروط بر آنكه اولاً، درآمد كافي براي معيشت مستقل نداشته باشد ثانیاً، سن او از شصت سال متجاوز بوده يا طبق نظر كميسيون پزشكي ازکارافتاده بوده و از هيچ صندوقي مستمري دريافت نكند.
۳ ـ فرزندان ذكور بیمه‌شده متوفي درصورتی‌که كمتر از (۱۸) سال تمام داشته باشند و يا آنكه سن آنان از بیست‌وپنج سال تمام متجاوز نبوده و مشغول تحصيل باشند و يا به‌حکم مرجع صالح محجور تشخيص داده شوند و در مورد فرزندان اناث مادامی‌که شوهر اختيار نكرده باشند.
تبصره ۱ ـ اشتغال به كار هر يك از مستمری‌بگیران موضوع اين ماده موجب قطع مستمري وي می‌شود.
تبصره ۲ ـ در مورد فرزندان بیمه‌شده زن به‌شرط آنكه پدر آنان در قيد حيات نبوده و تحت كفالت وي باشند.
تبصره ۳ ـ پدر و مادر درصورتی‌که در زمان حيات بیمه‌شده تحت تكفل او بوده و سن پدر از (۶۰) سال و سن مادر از (۵۵) سال تمام بيشتر باشد يا به تشخيص كميسيون پزشكي ازکارافتاده بوده و مستمري دريافت ندارند.
ماده ۲۰ ـ (اصلاحي ۵/۳/۱۳۹۲) بیمه‌شدگانی كه سي سال تمام سابقه پرداخت حق بيمه داشته و متقاضي بازنشستگي نباشند در صورت تمايل می‌توانند حق بيمه را حداكثر تا سی‌وپنج سال ادامه دهند در اين صورت به هنگام درخواست بازنشستگي مستمري بازنشستگي آن‌ها با رعايت ماده (۸) قابل‌محاسبه و پرداخت است.
ماده ۲۱ ـ (اصلاحي ۲۱/۳/۱۳۹۱) مستمری‌های موضوع اين آیین‌نامه هرسال با توجه به تغييرات شاخص هزينه زندگي به پيشنهاد صندوق حمايت وكلا و كارگشايان دادگستري و تأييد وزير دادگستري اصلاح می‌شود.
تبصره (الحاقي ۲/۵/۱۳۸۴)- مستمری‌های استحقاقي موضوع مواد (۸) و (۱۰) و تبصره ماده (۱۲) اين آیین‌نامه كه تا پايان سال ۱۳۸۰ قابل پرداخت بوده است از تاريخ ۱/۱/۱۳۸۱ به ميزان بیست‌وپنج درصد (۲۵%) افزايش می‌یابد. چنانچه ميزان مستمري كه به‌این‌ترتیب محاسبه می‌شود از حداقل مقرر در ماده (۱۸) اين آیین‌نامه كمتر باشد حداقل یادشده قابل پرداخت خواهد بود.
ماده ۲۲ ـ مواردي كه در اين آیین‌نامه قيد نشده تابع مقررات قانون تأمين اجتماعي است.